Volg alle interviews >

Het werkt ook voor kunstenaars en andere creatieve ondernemers. “Het gaat niet over borstklopperij, wel over authenticiteit.”

^{Tijdens de Boost your Business Masterclass (bij de Dutch Design Foundation) leerde Nancy - ze werkte als marketingmanager van BMG in Londen - jonge ontwerpers over de kracht van personal branding. Een uitstekende manier om jezelf en je onderneming te laten zien.}

Klopt het dat veel jonge kunstenaars vooral bezig zijn met de creatieve en te weinig met de zakelijke kant van ondernemen?
“Veel kunstenaars en ontwerpers denken dat het werk alleen in het creëren zit. Maar als na lang ploeteren het product er eenmaal is begint een geheel nieuwe fase - het in de markt zetten. Ik denk dat veel ontwerpers niet doorhebben hoe belangrijk dat is. Eigenlijk zouden ze dat vanaf dag één op school moeten horen. Dan hebben ze ook niet de verwachting dat het vanzelf gaat als ze afgestudeerd zijn.”

Het is vaak de moeilijkste stap om te maken: jezelf promoten. Hoe help jij creatieven die drempel over?
“Ik kan niemand een drempel over helpen. Ik heb met artiesten samengewerkt die geen zin hadden om hun werk te promoten of geen interviews wilden geven. Dat kan, hè: als je een goed netwerk hebt, zijn er ook andere mensen die je werk kunnen verspreiden. Bovendien: niet iedereen hoeft commercieel succes te hebben. Maar wil je dat jouw product wel een publiek bereikt, dan zijn er verschillende stappen die je kunt zetten.”

Het is net als het opknappen van je badkamer

Hoe zou jij Personal Branding omschrijven?
“Ik zie Personal Branding als een career accelerator, een loopbaanversneller. Je bent al ervaren, nu moet je het alleen nog zichtbaar maken. Veel mensen denken dat branding gaat over jezelf verkopen. Mijn verhaal gaat over authenticiteit: Wat wil je dat de wereld over je schrijft? Waar wil je om bekend staan? Als je dat weet kun je stap voor stap rustig aan de slag. Het is net als het opknappen van je badkamer. Waar begin je? Wanneer iemand dan tegen je zegt: doe eerst dit en dan dat, dan heb je veel meer kans van slagen.” 

Veel creatieven zeggen: mijn werk is nooit perfect. Dat maakt het extra lastig het dan toch te delen met de buitenwereld. 
“Zo herkenbaar, dat hebben alle artiesten. Die willen door én door én door. Ik heb nog nooit een artiest meegemaakt die denkt: én nu is het klaar. Daar ben je artiest voor. Met dat ongemak moet je leren leven, want te veel perfectionisme zorgt ervoor dat je jezelf verlamt.”

Uitvoerende artiesten hebben gekozen voor een bestaan in de schijnwerpers. Hebben zelfs zij moeite om hun werk te delen? 
“Absoluut, iedereen heeft er moeite mee.”

Sommige mensen lijken ervoor geboren… 
“Die zijn op een natuurlijke manier enorm goed in connecties maken, ze weten intuïtief wat ze moeten doen. Want laten we wel wezen. Mijn beroep bestond veertig jaar geleden nog niet. Coco Chanel heeft alles zelf moeten uitvinden.”

Hoe belangrijk is zichtbaarheid voor een kunstenaar? 
“Je moet het zo zien: zonder Johanna Bonger (vrouw van Theo van Gogh), geen Vincent van Gogh. Johanna zag Vincents kunst en is het toen als een malle gaan promoten. Zonder haar hadden wij Vincent nooit ontdekt. Ze heeft zo veel voor z’n werk betekend terwijl de man niet meer leefde. Je zou kunnen zeggen: ze wilde gewoon geld verdienen. Ik denk dat ze talent zag en dacht: de wereld moet dit zien.”

Rolmodellen zijn zo belangrijk – om hun voetstappen te volgen

En een goed netwerk, hoe belangrijk is dat? 
“Toen ik in de Bijlmer woonde zei m’n moeder: je gaat niet naar de school om de hoek, ik wil dat je andere mensen leert kennen, dat je je horizon verbreedt. Ik ontdekte toen de kracht van netwerken. M’n ogen werden geopend: Aha, dat kan dus ook. Als ik een kunstenaar was zou ik op zoek gaan naar mensen die de carrière hebben die ik ook zou willen. Die mensen kunnen je vertellen welke stappen ze hebben gezet om te komen waar ze nu staan. Daarom zijn rolmodellen zo belangrijk – om hun voetstappen te volgen.” 

Een soort mentor? 
“Absoluut. Een mentor zegt: dít is wat ik heb gedaan om daar te komen. Een mentor die talenten in jou ziet die je zelf nog niet ziet. Die je tips en tricks geeft. Die in je gelooft. Die je aanmoedigt. Ik ging vaak met mensen koffie drinken. Niet om er meteen iets uit te halen, maar omdat je diegene tof vindt en zijn of haar verhaal wilt horen. Uiteindelijk ontstaat er zo veel meer door connecties te maken. Ga op zoek naar dat contact.”

Maar hóé vind je zo’n mentor? 
“Spreek mensen die weer andere mensen kennen. Ga googelen. Hoe denk je dat ik het oplos als ik het niet weet? Ik zoek het op. Je kan nu iedereen op Linkedin vinden - wie is connected met wie? Ik zeg niet dat het super makkelijk is, maar het is wel makkelijker dan dertig, veertig jaar geleden toen er nog geen internet was. Voor elk probleem in de wereld kun je de oplossing op YouTube of Google vinden. We moeten het alleen willen. Als jij echt succesvol wilt worden zijn er genoeg tools om dat te creëren.”

En een beetje geluk, helpt dat ook? 
“Tuurlijk heb je ook geluk nodig. Maar ik geloof ook dat je geluk creëert. Ik wilde een bepaald leven leiden, dat moet je opbouwen, er naartoe werken, er veel tijd in stoppen. Investeer in je éigen persoonlijke ontwikkeling. Dat is iets wat veel mensen niet doen.”

Die stem die zegt: niemand zit op mij te wachten

Veel van jouw personal branding programma’s zijn gericht op vrouwen. Je zegt: veel vrouwen hebben een stemmetje in hun hoofd dat ze omlaag praat. 
“Die stem die zegt: niemand zit op mij te wachten. Of: ik ben nog niet talentvol genoeg. Dat stemmetje moet je als eerste aanpakken, dan kun je van binnenuit zelfvertrouwen creëren. Niet op een arrogante manier, maar omdat het het waard is. Want als jij niet gelooft in je eigen kunst, ‘why should anybody else’? Kijk naar Mohammed Ali. Die man riep ‘I’am the greatest’ nog voordat hij wereldkampioen werd. Dat vonden mensen toen vreselijk arrogant, toch heeft hij het letterlijk over zich afgeroepen. Hij wist dat hij moest geloven dat hij de nummer een van de wereld kon zijn. Madonna had diezelfde zelfverzekerdheid in de jaren tachtig. Ze straalde het gewoon uit. Bij deze twee ging het natuurlijk heel erg over the top. Maar als het gaat over in jezelf geloven dan denk ik wel dat het hierom gaat: als jij vertrouwen uitstraalt, voelen anderen dat ook.”

Maar jou gaat het allemaal zo makkelijk af. 
“Dat is niet waar.”

Oké, het líj́kt je allemaal makkelijk af te gaan. 
“Dat lijkt altijd zo bij artiesten, ik zie mezelf echt als artiest. Maar ik heb echt heel veel geïnvesteerd om te kunnen doen wat ik nu doe. Het is niet zomaar een praatje. Daar zitten dagen in, soms weken. En dan pas ziet het er uit alsof ik het uit m’n mouw schud. Maar je hebt geen idee hoeveel tijd ik erin heb gestopt. Ik hoor wel eens iemand zeggen: “Ik vind het zo moeilijk om te speechen want ik moet de tekst tien keer uit m’n hoofd leren.” Tien keer? Ben je besodemieterd! Je moet de tekst zeker vijftig keer uit je hoofd leren. Pas dan voel je wat je zegt. Dan zit het in je lichaam en klinkt het alsof je het al duizend keer geroepen hebt.”

Beyoncé studeert niet tien keer op een dansje, maar honderd keer

Practice makes perfect?
“Ik vraag altijd: wil je een amateur zijn of een professional? Ik wil een professional zijn, dus ik stop er veel tijd in. Beyoncé studeert niet tien keer op een dansje. Dat doet ze honderd keer. Dat moeten we de kunstenaars ook leren: je moet er veel tijd in stoppen, net zo veel tijd als in het maken van een mooi kunstwerk. Het gaat niet vanzelf maar het wordt wel makkelijker naarmate je het vaker doet.”

Nog een les uit de entertainmentindustrie: wees je altijd bewust van hoe je overkomt op je publiek. 
“We zijn vaak te veel bezig met de inhoud en te weinig met hoe we ergens staan. Ik wil naar mensen kijken die weten wat ze met het publiek doen. Die niet even een riedeltje opzeggen. Dan had ik het net zo goed kunnen lezen. Wil je iets oplezen of wil je echt interactie en contact hebben met je publiek?” 

Geldt dat ook voor het verhaal dat je als kunstenaar over jezelf vertelt? 
“Tuurlijk, waarom zijn we nog steeds zo gefascineerd door Van Gogh en Coco Chanel? Er zijn duizenden films gemaakt over Chanel en Van Gogh. We willen alles weten over hun leven en nog steeds denken kunstenaars dat hun verhaal niet interessant is voor anderen.”

Maar écht ie-de-reen heeft een boeiend verhaal

Van Gogh en Coco hadden een verhaal. Veel mensen zullen denken: ik heb helemaal geen boeiend verhaal.
“Dat zegt iedereen maar écht ie-de-reen heeft een boeiend verhaal. En juist de mensen die denken dat ze het niet hebben, hebben het wel. Ze moeten het alleen ontdekken en vertellen. We kijken ook naar films over mensen die de hele dag niks bijzonders doen en jij denkt: ik ben niet fabulous genoeg. Daarom probeer ik iemand te laten ontdekken hoe die kan shinen. Niet alleen omdat die persoon daarmee zichzelf helpt, maar ook een hele generatie daarna beïnvloedt. Dus ga gewoon eens rustig zitten en schrijf je verhaal alsof het een film is.”

Hoe schrijf je dat verhaal een beetje leuk op? 
“Ik kan het niet vaak genoeg herhalen: passion rubs off. Als jij passie voor iets hebt kan je de meest saaie onderwerpen boeiend maken. Als jij gepassioneerd over bomen praat denk ik: Wow! Dan ga ik echt luisteren.”

Heb je anderen nodig om succesvol te worden? 
“Voor een einzelgänger is het veel moeilijker om succes te behalen. Je ziet vaak groepjes mensen beroemd worden. De ene acteur kent de ander. Eerst werd de ene beroemd en sliep de ander nog op de bank bij zijn bekende vriend tot hij zelf ook beroemd werd. Je wordt beïnvloed door het succes van andere mensen. Alle mensen waarmee ik studeerde zijn succesvol geworden. Wij hadden het idee: we gaan de wereld veroveren. Je maakt elkaar succesvol omdat je ambities hebt. Een bepaalde mindset hebt. Een carrière bouw je niet alleen op, daar heb je hulp bij nodig.”

Iedereen kan bij mijn netwerk komen

Een old boys network? 
“Nee, een old boys network sluit uit. Mijn netwerk sluit niet uit. Iedereen kan erbij komen.”

Welke keuzes maak jij op een dag? 
“Ik zeg altijd: lean in the discomfort. Als je bewust leeft en het oncomfortabele omarmt word je moediger. Dat betekent niet dat je niet bang bent om dingen te ondernemen, maar wel dat je het tóch doet. Als je vaak oncomfortabele dingen hebt gedaan ontwikkel je een mindset van bring it on. Het komt wel goed. Je groeit niet door elke dag hetzelfde te doen. Als jij elke dag op dezelfde manier naar huis rijdt, dan train je je brein om steeds hetzelfde te verwachten. Als je iedere dag een andere route neemt wordt je brein bewuster.”

Is jou wel eens iets níét gelukt? 
“Ik woonde in Londen en ik wilde van de muziekwereld naar film. Toen ik ging solliciteren kreeg ik twaalf afwijzingen in minder dan twee maanden tijd. Echt iedereen wees me af. Het laatste interview was met Universal Pictures. Dat zal ook wel niks worden, dacht ik. De volgende dag werd ik gebeld: ik had de baan. Ik was zo ontspannen bij het dertiende gesprek. Ik geloof echt dat al die oncomfortabele gesprekken me naar dat laatste gesprek hebben geleid. Ken je de foto van twee goudzoekers in de mijn. Ze hakken in de muur. Eén man draait zijn rug naar de muur, hij geeft op. De ander hoeft nog maar een keer te hakken en hij is bij het goud. Dat beeld zie ik altijd voor me als iets nog niet gelukt is. Er is altijd een way, als je weet wat je wilt.”