Over textiel/stoffen: Je bent nog geen minuut op aarde en je wordt al in een doek gewikkeld - interview

Borre Akkersdijk, innovator in de textielindustrie

23-08-2023
Met zijn tomeloze vernieuwingsdrang is Borre Akkersdijk ongetwijfeld een van de belangrijkste gamechangers in de textielindustrie. Hij is er namelijk de man niet naar om alleen te roepen dat mode beter, duurzamer en transparanter moet. “Ik wilde zelf ervaren waar je tegenaan loopt als je het systeem wil veranderen.”

Volg de Fashion (Shows): 
< TERUG   VERDER>
NAAR ALLE BERICHTEN >


Naar alle interviews >

In the end is er gewoon geduld nodig en doorzettingsvermogen

Voor stoffen en mode moet je naar Parijs, vindt Borre. Hij klopt bij modemerk Balenciaga aan voor een stageplek. “Dat label was op dat moment de wereld op z’n kop aan het zetten.” Omdat hij geen Frans spreekt - een vereiste - wordt hij afgewezen. 

Dankzij een vriendin krijgt hij de kans zijn portfolio te laten zien aan Lidewij Edelkoort in Parijs – een van ’s werelds invloedrijkste trendforecasters. Ze lijkt niet onder de indruk, maar zegt: “Ik vind dat je hier stage moet komen lopen.” Drie jaar blijft hij, naast zijn studie aan de Design Academy, bij Studio Edelkoort werken. Hij bevindt zich in het hart van de modewereld, adviseert topontwerpers, spreekt op podia duizenden mensen toe, wordt overladen met complimenten en geprezen in magazines. Toch geeft het hem uiteindelijk niet genoeg voldoening.

In 2010 begint hij zijn eigen bedrijf dat de eerste jaren niet rendabel wil worden. Tót 2015. Dan ontmoet hij Arnoud Haverlag, een ondernemer uit de softwarewereld die inmiddels ceo van BYBORRE is. Samen bouwen ze een internationaal merk waar de grote merken, van Adidas tot BMW, voor in de rij staan.

Probeer, vraag, wees altijd nieuwsgierig

Borre, wanneer werd bij jou de liefde voor textiel aangewakkerd?
“Na de havo heb ik een jaar productontwerp gestudeerd. Daar lag de focus voor mij te veel op de techniek. Toen ben ik naar de Design Academy in Eindhoven gegaan waar ik veel vrijheid kreeg om mezelf te ontwikkelen. Hier ontstond ook mijn fascinatie voor stoffen. Hoe wordt een stof gemaakt? Hoe voelt het aan? Textiel is het materiaal waarmee we het meest in aanraking komen. Je bent nog geen minuut op aarde en je wordt al in een doek gewikkeld. Een leven zonder stoffen is ondenkbaar. En toch weten we er zo weinig over.”

BYBORRE groeit hard. Je hebt veel mensen om je heen verzameld. Inmiddels staat de teller op 50 man.
“Ik realiseer me wel dat alles wat hier staat, we echt met z’n allen hebben gebouwd. M’n co-founder Arnoud heeft daar een groot aandeel in gehad. Ik werk met mensen die dingen doen waar ze veel beter in zijn dan ik ooit zal worden. Ik geloof niet dat je overal goed in kunt zijn. Je gaat toch ook naar de bakker omdat hij betere broden bakt dan je zelf ooit zal kunnen.”

De kern van alles wat Borre Akkersdijk doet is textiel. Textiel van superieure kwaliteit dat duurzaam, transparant en digitaal geproduceerd wordt in zijn textielinnovatiestudio bij Amsterdam-Sloterdijk.

In 2019 lanceert Borre een digitale tool waarmee iedereen eigen patronen en dessins kan ontwerpen en laten maken. Klanten bestellen precies de hoeveelheid die ze nodig hebben en iedere stof komt met een textielpaspoort. Hierin staat waar de garens vandaan komen en alle stappen van het productieproces. De ontwerptool wint in 2021 een Dutch Design Award omdat het de creativiteit en toegankelijkheid van de textielindustrie stimuleert.

Daarom moet ik mijn voelsprieten uitzetten

Zie jij jezelf als inspirator van de club? Waar vind je zelf dat je in uitblinkt? 
“Ik denk dat ik de connector ben. Ik zie connecties die niet per se voor de hand liggen, maar in een bepaalde context juist wel heel relevant worden. Daarom moet ik mijn voelsprieten uitzetten: in welke richting beweegt de wereld? Wat is nu relevant? En hoe verhoudt zich dat met wat wij aan het doen zijn?”

Je gaf een masterclass aan de studenten van de KABK. Wat zie je bij die studenten?
“Ik denk dat studenten van nu heel zelfbewust zijn. Toen ik studeerde zag ik veel minder wat de rest van de wereld aan het doen was. Facebook kwam pas toen ik afstudeerde. Instagram bestond nog niet. Studenten van nu krijgen op sociale media continu een spiegel voorgehouden. Ze worden de hele dag geconfronteerd met een heel klein groepje mensen dat heel succesvol is in één ding. Dan voelt het al gauw alsof je zelf niet snel genoeg gaat. Maar het leerproces kan je niet versnellen of overslaan. In the end is er gewoon geduld nodig en doorzettingsvermogen om gelaagdheid te krijgen in je werk en in jezelf als mens.”

Oké, ten koste van wie en wat?

Wat is succes voor jou? 
“Dat gaat niet om persoonlijk of financieel succes. Als ik iemand tegenkom die heel snel multimiljonair is geworden dan denk ik als eerst: Oké, ten koste van wie en wat? Wie heeft hiervoor ingeleverd? Is dat de planeet? Zijn dat mensen? Lage-lonenlanden? Succes is niet zoveel mogelijk ‘opmaken’. Succes gaat, als je het mij vraagt, over hoe we de balans weer gaan vinden met elkaar.”

Die balans is, zeker in de textielindustrie, ver te zoeken. 
“Zeker. En niet alleen in de textielindustrie. Alles is er in overvloed en die overvloed kan de wereld helemaal niet aan. En als mens kunnen we dat eigenlijk ook niet aan. Kijk maar naar de Earth Overshoot Day - de dag in het jaar waarop wij alle natuurlijke grondstoffen hebben opgebruikt die de aarde in één jaar kan produceren. Deze datum valt nu al in juli en verschuift snel naar voren. Ieder jaar verbruiken we meer dan de planeet ons geeft. Het is een matter of time en dan is het gewoon op. Ik denk dat de generatie van nu dat ziet, of in ieder geval zou moeten zien.”

De overproductie in de traditionele textielindustrie heeft een verwoestende impact op de wereld. Twintig procent van de vervuiling van schoon water wordt veroorzaakt door verf en chemicaliën die in de textielindustrie gebruikt worden. Daar komt alle uitbuiting (van mensen, uitputting van de landbouwgrond voor grondstoffen, overconsumptie en de enorme afvalbergen) nog bij.

De microfoon houden bij iets dat gehoord moet worden

Ja, zijn de jongeren van nu allemaal Greta Thunbergs?
“Nee, er zijn er ook die denken: nu is het onze tijd. Ik wil ook een Rolex en een dure auto. Het is aan ons, als maatschappij, welke stemmen we een podium willen geven. Dat is eigenlijk ook wat de Keep an Eye Foundation doet: de microfoon houden bij iets waarvan we vinden dat het gehoord moet worden.”

Bedoel je mensen die niet alleen het probleem aankaarten, maar ook de oplossing bieden?
“Ik vind dat mijn generatie er best wel een handje van heeft om met de vinger te wijzen en te roepen: jullie doen het verkeerd. Probeer dan ook echt tenminste één oplossing te bieden. Daarom wilde ik zelf in die textielwereld duiken en ervaren waar je tegenaan loopt. Dan ontdek je dat veel dingen niet zo makkelijk zijn op te lossen als je in eerste instantie had gedacht.”

Voorbeeld? 
“Als je kijkt naar de textielindustrie dan wéten we heel goed dat we niet moeten overproduceren. Waarom lukt dat dan niet? De supply chain bestaat uit allemaal kleine schakels in de keten die superefficiënt zijn ingericht op grote aantallen. Op zo’n manier dat het zelfs onmogelijk is om op kleine schaal te produceren. De machines zijn er simpelweg niet op ingesteld. Je kunt dus bedenken hoe het anders moet, maar dan moet je wel het hele systeem opnieuw inrichten.” 

Hoe ga je dat doen? 
“Alles veroudert en kan vervangen worden. Stoomtreinen rijden ook niet meer. De vraag die we moeten stellen is: wat hebben we nog nodig en wat niet? Bij het vervangen kun je kiezen voor duurzamere alternatieven. En je kunt zelf ook heel veel doen. Dat vind ik het leuke aan studenten. Die kunnen heel groot denken maar mogen heel klein beginnen.”

Laat zien hoe jij het had gedaan

Gaat jou dat makkelijk af: groot denken? 
“Ik denk dat je de kinderlijke naïviteit en de kinderlijke drang om te creëren en te spelen moet proberen vast te houden. Zelfs als je weet dat het in de grotemensenwereld niet kan. Zet praktische bezwaren even aan de kant en probeer het tóch. Laat zien hoe jij het had gedaan. Ook als 99 procent zegt: ‘maar zo deden we het altijd’, moet er één iemand zijn die zegt ‘maar dat is toch onlogisch?’ Pas dan krijg je andere oplossingen.”

Hoe kun je die kinderlijke naïviteit bij jezelf aanwakkeren? 
“Simpel. Ga maar eens met een kind door de stad lopen en vraag: wat zie je allemaal? Of: waarvoor gebruiken mensen dit denk je? Ze komen altijd met antwoorden waar je nog niet aan had gedacht. Geef ze drie dozen, een rol tape en ze bouwen een vliegtuig. Een andere goede eigenschap is dat kinderen ook oncomfortabel durven te zijn in het niet begrijpen. Die eigenschap verliezen we snel als we ouder worden. Op een bepaald moment denken we dat we alles moeten weten. Onzin natuurlijk.”

Ik dacht dat ik dom was

Durf jij niet te weten? 
“Toen ik nog op school zat dacht ik dat ik dom was. Iedereen kon lezen, ik ben zwaar dyslectisch. Aan hoe daar mee omgegaan werd heb ik echt trauma’s overgehouden. Ook later, toen ik volwassen was en Frans wilde leren, werd ik daar fysiek ziek van. Nu ben ik comfortabel genoeg om het altijd te zeggen als ik iets niet begrijp. Sterker: elke dag vertellen mensen me iets waarvan ik echt geen idee heb wat het betekent. En als iemand zegt: wéét je dat niet? Dan zeg je: nee, dat wist ik niet, maar dank je wel, vanaf vandaag wel.”

We moeten een omgeving creëren waarin alles gevraagd kan worden? 
“Ja, ten eerste: voel je nergens te goed voor. En voel je ook niet te slecht om dingen uit te proberen. Probeer, vraag, wees altijd nieuwsgierig en weet wat je waard bent. Ik ben heel blij dat ik verschillende mensen om me heen had toen ik opgroeide. M’n opa en oma, m’n buurman, m’n judocoach, m’n oom – zij gaven me allemaal adviezen. Ik kon kiezen welke adviezen ik ging gebruiken. Dat gebeurt op school ook: je krijgt verschillende inzichten van verschillende leraren, daaruit kies je wat werkt voor jou en wat niet. Tijdens mijn werk bij Lidewij heb ik daar echt alles uitgehaald. Ik had geen Euro om te eten. Maar ik heb alles bij elkaar gehusseld om daar day in, day out te kunnen leren. Toen ontdekte ik: als ik iets wil moet ik er zelf op afstappen. Niks staat vast en alles is bespreekbaar.”

Dus vraag het

Wat jou ver heeft gebracht is dus: vraag het. 
“Honderd procent. Als je je hand opsteekt en de vraag is redelijk dan is de kans vrij groot dat iemand je gaat helpen.”


  • Borre Akkersdijk (1985) groeide op in Nijmegen, waar hij samen met zijn zus werd opgevoed door hun moeder. Zijn vader had het gezin al vroeg verlaten. Zijn tante ontdekte zijn talent voor ontwerpen. Ze vroeg of hij een kinderschoen wilde ontwerpen. Zijn eerste ontwerp, een schoen in de vorm van een draak, werd in productie genomen.

Tot slot: Borre vertelt